Wspólna ewaluacja zawodów w Unii Europejskiej oraz krajach należących do EWG.
Cele wspólnej ewaluacji zawodów.
Komisja Europejska przygotowuje obecnie ewaluację dostępu do zawodów w Unii Europejskiej.
To działanie ma pomóc ocenić czy dostęp do zawodów z różnych segmentów gospodarki jest osiągalny w równym stopniu dla obywateli UE niezależnie
od tego, z którego kraju pochodzą
i gdzie zdobyli swoje kwalifikacje. Kolejnym elementem tej analizy jest ocena, czy serwis świadczony przez daną grupę zawodową jest bezpieczny dla obywateli i czy poziom tego serwisu jest spójny niezależnie od tego gdzie obywatel Unii Europejskiej chciałby z niego skorzystać.
W celu przygotowania do dyskusji oraz wstępnej oceny regulacji dotyczących poszczególnych zawodów, Komisja Europejska wysłała do odpowiednich Ministerstw (w Polsce było to Ministerstwo Sprawiedliwości) krajów członkowskich Unii ankiety. Dotyczyły one obecnych regulacji, zadań wykonywanych przez reprezentantów danego zawodu oraz wpływu regulacji na bezpieczeństwo oraz dostępność świadczonych przez nich usług.
Jednym z ewaluowanych zawodów był zawód „optician”, którego klasyfikacja według Komisji Europejskiej obejmuje przynajmniej dwa zawody:
1. Dispensing optician- optyk okularowy
2. Ophthalmic optician- optometrysta
Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki skontaktowało się w tej sprawie z Ministerstwem Sprawiedliwości i wypełniło jedną z ankiet wymaganą przez Komisje Europejską. Dodatkowo PTOO zaproponowało swoją pomoc ekspercką dla Ministerstwa Sprawiedliwości w temacie zawodu optometrysty.
Propozycja ta została przyjęta i przedstawiciel PTOO (Sylwia Kropacz-Sobkowiak) towarzyszył koordynatorowi z Ministerstwa Sprawiedliwości (Marcin Korzeb), podczas spotkania na temat zawodu optyka i optometrysty w Brukseli w dniu 24 listopada 2014r.
Przed spotkaniem w Komisji Europejskiej odbyło się zebranie ekspertów, delegatów organizacji zrzeszającej optometrystów i optyków należących do ECOO w Brukseli. Na spotkaniu sprawdzono podsumowanie ankiet przedstawionych przez ministerstwa krajów biorących udział w ewaluacji na temat zawodów z grupy “optician”. Znaleziono kilka nieścisłości w podsumowaniu Komisji Europejskiej i ustalono, że kraje, których te nieścisłości dotyczyły, wyślą sprostowania do lokalnych koordynatorów. Ustalono też najważniejsze punkty do dyskusji oraz stanowisko zainteresowanych organizacji.
Wszystkie kraje biorące udział w spotkaniu zostały podzielone na 4 grupy, dzięki czemu możliwa była prawdziwa dyskusja na temat sytuacji zawodów w danym kraju oraz skutków usług wykonywanych przez optyków oraz optometrystów zarówno dla rynku jak i dla społeczeństwa.
Na spotkaniu w Komisji Europejskiej w grupie z udziałem polskiej delegacji uczestniczyły m.in. delegaci z Hiszpanii, Luksemburga, Danii, Szwajcarii, Portugalii, Belgii oraz Chorwacji.
W dyskusji na temat zawodów optyka i optometrysty o sytuacji tych zawodów w Polsce mówili:
1.Marcin Korzeb- koordynator, Ministerstwo Sprawiedliwości, Departament Strategii i Deregulacji
2. Sylwia Kropacz-Sobkowiak, ekspert, PTOO
Dyskusja
Zawód optyka okularowego jest regulowany we wszystkich krajach z tej grupy z wyjątkiem Polski oraz Portugalii. Zawód optometrysty jest regulowany jedynie w Hiszpanii, Danii oraz Szwajcarii natomiast o regulacji myślą jednak wszystkie pozostałe kraje.
Koordynator z Ministerstwa Sprawiedliwości – Marcin Korzeb – zwrócił uwagę, iż bardzo pozytywnie ocenia działania PTOO m.in. wprowadzenie rejestru optometrystów czy prace nad kodeksem optometrysty. Jego zdaniem takie działania znajdują poparcie MS i stanowią podstawą regulacji zawodu. Koordynator przyznał też, że widoczna jest zwiększona rola optometrystów w ochronie zdrowia oczu w Polsce, dlatego też w przyszłości zawód ten prawdopodobnie będzie musiał zostać uwzględniony w systemie opieki zdrowotnej oraz uregulowany – nie miał tu na myśli egzaminu państwowego tylko formę oficjalnego rejestru.
Wszystkie kraje przyznały, że zawód optyka i optometrysty postrzegany jest, jako zawód rzemieślniczy lub medyczny, w żadnym kraju nie jest to zawód z kategorii handlu (pierwotnie tak sklasyfikowała go Komisja Europejska).
Wszystkie kraje prowadzą edukację podyplomową dla optometrystów i optyków, odpowiedzialność za tą cześć edukacji mają głównie stowarzyszenia i organizacje branżowe.
Polska jest jedynym krajem, w którym dochodzi do dyskryminacji obywateli chcących praktykować zawód optyka i optometrysty w innych krajach UE – z powodu braku możliwości uzyskania oficjalnego (urzędowego) potwierdzenia kwalifikacji. Rolę tą przejęło PTOO dla optometrystów chcących praktykować w Wielkiej Brytanii i Republice Irlandii.
W krajach bez regulacji zawodu optometrysty brak jest mechanizmów ochrony pacjentów przed potencjalnymi błędami specjalistów.
Spotkanie plenarne i wnioski dla PTOO
Po spotkaniach w grupach odbyło się krótkie spotkanie podsumowujące dla wszystkich krajów. Na podstawie wniosków i zaleceń Komisji Europejskiej koordynatorzy (w Polsce Ministerstwo Sprawiedliwości) będą przygotowywali plany działania dotyczące omawianych zawodów tak, aby serwis oferowany przez te zawody był bezpieczny i korzystny dla społeczeństwa niezależnie od kraju pochodzenia zarówno dostawcy (optyk, optometrysta) jak i odbiorcy usług.
Podsumowując spotkanie w Brukseli pokazało, iż działania naszej organizacji, nad którymi musimy się teraz zdecydowanie skoncentrować to:
1. Kontynuacja nadawania Numeru Optometrysty (NO). Szacujemy, że w Polsce jest około 1200 optometrystów, dlatego jeżeli myślimy o jakiejkolwiek formie regulacji, to musimy to umieć pokazać. Dla instytucji państwowych staniemy się istotną grupą w systemie ochrony zdrowia oczu dopiero wtedy, gdy będziemy stanowili grupę liczącą około połowy liczby lekarzy okulistów i będziemy w stanie to wykazać. Dlatego tak ważna jest rejestracja poprzez nadanie Numeru Optometrysty i zachęcanie do zgłaszania się wszystkich znanych nam optometrystów.
2. Kontynuacja prac a następnie wdrożenie kodeksu etycznego i postępowania optometrysty.
3. Wdrożenie efektów kształcenia ECOO (Dyplomu Europejskiego Optometrysty) poprzez organizowanie edukacji podyplomowej dla optometrystów oraz nadawanie punktów edukacyjnych. Unia Europejska dąży do harmonizacji edukacji oraz usług w dziedzinie optometrii, jedyną odpowiedzią na takie plany są efekty kształcenia ECOO (dokument
w wersji polskiej jest dostępny na stronie ptoo.pl). Każdy optometrysta powinien już teraz zapoznać się z tym dokumentem, ocenić jakie kompetencje posiada oraz jakie potrzebuje jeszcze zdobyć poprzez kursy i szkolenia podyplomowe.
4. Niezbędna jest ścisła współpraca z ECOO. Jest to organizacja pilnująca naszych interesów, monitorująca działania w Komisji Europejskiej oraz Parlamencie Europejskim, które mogą mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na naszą profesję. Obecnie ponad 80% wprowadzanych regulacji ma swoje źródła w Brukseli, dlatego też myśląc perspektywicznie o naszym zawodzie nie możemy ignorować działań na szczeblu europejskim.
Do pobrania:
– Deklaracja nadania Numeru Optometrysty
– Efekty kształcenia ECOO
