Ustawa o niektórych zawodach medycznych
Szanowni Państwo, jak zapewne wiecie nie jesteśmy pierwszą kadencją Zarządu PTOO, która angażuje się w prace nad ustawą dotyczącą regulacji zawodu optometrysty, ale być może pierwszą, która właśnie ten obszar działań wyznaczyła sobie jako główny priorytet i być może pierwszą, która doczeka się wejścia w życie ustawy o niektórych zawodach medycznych. Efektem zaangażowaniu wielu osób były spotkania z przedstawicielami administracji państwowej, podczas których tłumaczyliśmy zawiłości dotyczące specyfiki i zróżnicowania naszego środowiska. 21 stycznia otrzymaliśmy treść projektu ustawy i zgodnie z wcześniejszymi zapewnieniami, informacje na ten temat przekazaliśmy członkom Towarzystwa.
Olbrzymią zaletą tego dokumentu jest to, że od momentu jego wejścia w życie tytuł zawodowy optometrysty będzie podlegał ochronie prawnej: „Przepisy dotyczące odpowiedzialności zawodowej penalizują również wykonywanie zawodu medycznego bez posiadania stosownych uprawnień, co będzie podlegać karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”
Na liście wymienionych zwodów pod względem poziomu PRK, optometrysta jest jednym z zawodów z najwyższym poziomem kwalifikacji. Wykształcenie w tym zawodzie aktualnie zdobywa się na 7 uczelniach wyższych w Polsce. To zróżnicowanie warunkuje zapewne zapis zgodny z wcześniej przekazywanymi przez MZ informacjami dotyczący rozporządzeń, które w pełni zdefiniują kwalifikacje i efekty uczenia się dla zawodu optometrysty: „Minister właściwy do spraw zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia, wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zawodu medycznego”; „Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, określi, w drodze rozporządzenia, efekty uczenia się właściwe dla danego zawodu medycznego, które muszą być realizowane w ramach kształcenia.”
W kolejnej kadencji Zarząd PTOO będzie musiał upewnienie się, że treści rozporządzeń będą przygotowane w oparciu o dokumenty efektów uczenia się oraz wymagania kwalifikacyjne złożone uprzednio na ręce MZ. Przypomnijmy, że w ich opracowaniu brali udział przedstawiciele ŚKAOOiO, uczelni wyższych kształcących optometrystów oraz poprzednie Zarządy i odzwierciadlają one wolę utrzymania kształcenia optometrystów na poziomie 7 PRK. Z zachowaniem zasady, że prawo nie działa wstecz, a zatem utrzymaniem ustaleń dotyczących zdobywania kwalifikacji przez absolwentów uczelni, którzy rozpoczęli kształcenie przed wejściem w życie rozporządzeń i uzyskali już kwalifikacje bądź rozpoczęli edukację w systemie kształcenia podyplomowego (PRK 7 i PRK 6).
W rozdziale drugim opisano dokładnie zasady prowadzenia rejestru publicznego w systemie teleinformatycznym, na podstawie danych zamieszczanych na bieżąco przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby wykonującej zawód medyczny. Jego administratorem jest jednostka podległa ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwa w zakresie systemów informacyjnych w ochronie zdrowia, natomiast administratorem danych przetwarzanych w tym rejestrze jest minister właściwy do spraw zdrowia. Projekt określa także zasady utrzymania wpisu w rejestrze, będzie ono wymagało ciągłości wykonywania czynności w obrębie zawodu medycznego
a zaprzestanie jego wykonywania na okres dłuższy niż 5 lat będzie wymagało odnowienia uprawnień poprzez odbycie praktyki pod nadzorem. Zapis ten przybliży nas do standardów obowiązujących dla zawodu optometrysty w innych krajach europejskich. Ciągłość wykonywania zawodu, nie tylko w rozumieniu praktyki ale też innych czynności zawodowych, zapewnia pacjentom dostęp do specjalistów z aktualnym poziomem wiedzy w danej dziedzinie.
Warto zauważyć, że za wykonywanie zawodu medycznego uważa się również: „nauczanie zawodu medycznego oraz wykonywanie pracy na rzecz ustawicznego rozwoju zawodowego; prowadzenie prac naukowo-badawczych związanych z zawodem medycznym; kierowanie pracą zawodową osób wykonujących zawód medyczny; zatrudnienie na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń zdrowotnych; prowadzenie działań promujących zdrowie i zapobiegających chorobom.”
W przeszłości, spotykaliśmy się z sytuacją gdzie nieobecność w pracy wynikająca z potrzeby kształcenia ustawicznego była problem dla pracodawcy. Od teraz: „osobie wykonującej zawód medyczny, podnoszącej kwalifikacje zawodowe w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego, przysługuje, na jej wniosek i za zgodą pracodawcy, urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie, płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.” Ten nowy przepis może wydawać się obciążeniem dla pracodawców, jednak i oni musza rozumieć, że świadczenie usług z zakresu usług medycznych rządzi zasadami, które zostały ustanowione dla dobra
i bezpieczeństwa pacjentów.
Kolejne zapisy, na które należy zwrócić uwagę to te dotyczące prowadzenie i udostępniania dokumentacji medycznej. Jasno określone zasady postepowania w tym obszarze nie będą już, jak do tej pory, aktem dobrej woli lecz obowiązkiem zawodowym.
Ponadto projekt ustala narzucone ceny programów kształcenie ustawicznego, oraz mechanizmy jego kontroli, za którą odpowiadać będzie zespól ekspertów powołany przez jednostki administracji państwowej. W dokumencie szczegółowo opisano jak będą wyglądały kursy kwalifikacyjne oraz kształcenie ustawiczne. I tak „do kształcenia w ramach kursu kwalifikacyjnego może przystąpić osoba wykonująca zawód medyczny, która: posiada wpis do rejestru, posiada co najmniej 3-letni staż pracy w zawodzie medycznym dla którego prowadzony jest kurs kwalifikacyjny, w pełnym wymiarze czasu pracy.”
Szanowni Państwo,
polska optometria czekała na ten dokument ponad 25 lat. Nie definiuje on co prawda kluczowych na dalszych etapach planowanych prac legislacyjnych kwalifikacji i efektów uczenia się dla zawodu optometrysty ale odnosi się do wielu innych obszarów i gwarantuje ochronę prawną tytułu optometrysty, uważam ze to dobry początek.
Pozdrawiam
Luiza Krasucka
mgr Luiza Maria Krasucka
Optometysta NO11104
Doktorantka, Uniwersytet medyczny Im. K. Marcinkocwiego w Poznaiu
Przewodnicząca, Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki www.ptoo.pl
PAE, European Council of Optometry and Optics , www.ecoo.info
Owner, SuperEye, www.supereye.pl
Mail: luiza.krasucka@gmail.com; l.krasucka@ptoo.pl
LinkedIn: http://www.linkedin.com/in/luizakrasucka
Tel: +48 509 950 300
