Optometria
Optometria
Optometria to dziedzina wiedzy stosowanej, której głównym przedmiotem zainteresowania jest proces widzenia, a szczególnie wszystko to, co służy ochronie, usprawnieniu, zachowaniu i rozwojowi tego procesu.
Optometrysta
Optometrysta to autonomiczny, nauczany i regulowany zawód należący do systemu ochrony zdrowia, a osoba wykonująca ten zawód praktykuje w zakresie badania refrakcji i zaopatrzenia w pomoce wzrokowe, a także diagnozowania i właściwego postępowania w przypadku choroby oczu oraz rehabilitacji układu wzrokowego.
Ta definicja jest ogólną dla optometrii na świecie, a szczegółowy zakres czynności określany jest w poszczególnych krajach w zależności od sytuacji prawnej.
Podczas prac nad ustawą o niektórych zawodach medycznych Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki opracowało aktualną polską definicję zawodu, która została przesłana do Ministerstwa Zdrowia jako oficjalne stanowisko towarzystwa:
“Optometrysta to autonomiczny, nauczany i regulowany zawód należący do systemu ochrony zdrowia, a osoba wykonująca ten zawód zajmuje się diagnozowaniem zaburzeń wzroku, przepisuje pomoce wzrokowe, prowadzi lub nadzoruje rehabilitację układu wzrokowego, udziela porad z zakresu profilaktyki, higieny i ochrony wzroku, a w przypadku spostrzeżenia zmian sugerujących odstępstwa od norm fizjologicznych, kieruje pacjentów do lekarza specjalisty."
W Polsce zawód optometrysty jest regulowany prawnie za sprawą Ustawy o niektórych zawodach medycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1972) wraz z aktami wykonawczymi. Ustawa składa się z 4 elementów stanowiących filary regulacji:
- Określenia wymogów oraz sposoby wykonywania zawodu medycznego,
- Wprowadzenie Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonania Zawodu Medycznego (www.rizm.ezdrowie.gov.pl),
- Obowiązku kształcenia ustawicznego i zbierania punktów edukacyjnych,
- Przepisów karnych i definicji przewinienia zawodowego .
Do ustawy określono akty wykonawcze w postaci Rozporządzeń Ministra Zdrowia a dotyczące: szczegółowego wykazu czynności zawodowych, warunków kształcenia ustawicznego, powołania Komisji Odpowiedzialności zawodowej oraz określenia kosztów postępowania dyscyplinarnego.
Tekst jednolity ustawy wraz z aktami wykonawczymi znajduje się w zakłądce ustawa (https://ptoo.pl/ustawa-o-zawodzie-optometrysty/ )
Ponadto opis zawodu jest zdefiniowany również w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.08.2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Dziennik Ustaw z 2014 roku poz. 1145. Klasyfikacja zawodów i specjalności – 229501. Zgodnie z klasyfikacją grupę 2 stanowią specjaliści.
Opis zawodu optometrysty
Opis zawodu optometrysty zawarty w wykazie stanowi, iż optometryści zajmują się diagnozowaniem zaburzeń wzroku; w przypadku spostrzeżenia zmian sugerujących odstępstwa od norm fizjologicznych, kierują pacjentów do lekarza specjalisty. Udzielają porad z zakresu pielęgnacji oczu i przepisują pomoce optyczne lub zalecają stosowanie innych form terapii zaburzeń wzroku.
Jego zadania zawodowe obejmują:
– przeprowadzanie badań diagnostycznych w celu oceny zdrowia narządu wzroku i określenia charakteru i zakresu problemów oraz nieprawidłowości związanych ze wzrokiem;
– ocenę i interpretację ilościową oraz jakościową funkcji wzrokowych;
– wykrywanie i diagnozowanie zaburzeń ruchu gałek ocznych i widzenia obuocznego oraz planowanie i realizowanie programów rehabilitacji;
– prowadzenie profilaktyki narządu wzroku;
– dobieranie i przepisywanie korekcji optycznej, w tym okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych, oraz innych pomocy wzrokowych;
– popularyzowanie zachowań prozdrowotnych oraz kształtowanie właściwych zachowań mających na celu utrzymanie prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku;
– współpraca z lekarzami i innymi specjalistami ochrony zdrowia;
– wykonywanie innych zadań pokrewnych. (do zadań może także należeć nadzorowanie innych pracowników).
